Skolyoz, omurganın sağ-sol eğriliğiyle birlikte rotasyonel değişimin de görüldüğü üç boyutlu bir deformitedir. Normalde kişiye yandan bakıldığında omurganın doğal eğrilikleri görülürken arkadan veya önden bakıldığında omurga düz görülür. Skolyozu olan bir bireyde ise ön veya arkadan bakıldığında da omurgada eğrilikler ve vücut asimetrisi vardır. Toplumda görülme oranı yaklaşık %2-4 ’tür ve kız çocuklarında erkek çocuklarına oranla 8-10 kat daha fazla rastlanmaktadır.

10 dereceye kadar olan eğrilikler kas imbalansı olarak değerlendirilirken üzerindeki eğrilikler skolyoz olarak adlandırılır. Fizik muayene ve X-ray ile tanı konur. Günümüzde çok sık karşılaşılan ve özellikle büyüme çağındaki çocuklar için çok önemli bir durum olduğu için anne babalar çocuklarını iyi gözlemlemelidirler. Eğer çocukta omuz asimetrisi, kalça asimetrisi, sağ-sol bel kavislerinde asimetri, sırtta kamburluk vs. varsa skolyoz açısından değerlendirilmelidir.

Öncelikle şunu belirtmeliyim ki skolyoz medikal bir durumdur. Kişinin yaşı, eğrilik derecesi gibi parametrelerle tedavi protokolü farklılık gösterir. Bu nedenle doktor değerlendirmesi sonrasında kişiyi görmesi gerekenler fizyoterapistlerdir.

Kaynaklarda 25 dereceye kadar olan eğriliklerde egzersiz, 25-45 derece arası eğriliklerde egzersiz ve korseleme, 45 derece sonrası eğriliklerde cerrahi şeklinde belirtilir. Kişinin durumuna göre bunlar farklılık gösterebilir. Fakat cerrahiye karar verilmiş olsa bile kişinin mutlaka egzersizlerle desteklenmesi gerekir.

Peki egzersiz diyoruz ama bunlar ne tür egzersizler olmalı ? Yüzme, pilates veya yoga skolyoz için tedavi edici egzersizler mi? Skolyoz, kişiden kişiye farklılık gösterdiği için egzersiz programı da kişiye özgü olmalı ve üç boyutlu bir deformite olduğundan egzersizler de o şekilde planlanmalıdır. Kişi sadece seanslarda değil, diğer günlerde de ev ödevi olarak verilen egzersizleri yapmalı ve hayatına geçirmelidir. Yani sıradan bir yoga, pilates ya da yüzme seansı ile olacak bir şey değildir. Peki skolyozlu bireyler bunları yapamaz mı? Fizyoterapistiyle birlikte tabiî ki de yapabilir. Çünkü egzersizlerde seçici davranmak gerekir.

Skolyoz nasıl bir anda oluşmadıysa bir anda da düzelmeyecektir. Bu nedenle kişi sabırlı ve istikrarlı olmalı ve zamanla değişimi gözlemlemelidir.

Size tavsiyem şu olacak sevgili okurlar: Sizin ya da bir yakınınızın skolyozu varsa bu konuda özel eğitim almış fizyoterapistinizi bulun ve onunla yol alın. Sağlıkla kalın…

YAZAR: FZT RABİA KEVSER KELEŞ